Weblog

Trouwe tempelbewaker

Lang geleden kwamen er monniken naar Thailand. Zij brachten verhalen mee over Sri Lanka, hun vreemde, verre thuisland. Zij vertelden over de leeuw: een machtig, harig beest. 'Die kan mooi de tempel bewaken', dachten de Thai.

Er was echter niemand die een leeuw in het echt had gezien. En zo gingen beeldhouwers aan de slag en creëerden hun eigen leeuw, de trouwe tempelwachter.

Thai is, net als veel Aziatische talen, een toontaal. Het heeft 5 verschillende tonen, en de toonhoogte waarop een woord wordt uitgesproken bepaalt mede de betekenis.
Spreken is op zich redelijk te leren, vooral omdat de grammatica vrij simpel is. Anders is dat met de geschreven taal, die voor ons westerlingen moeilijk te doorgronden is.
Het Thaise alfabet bestaat uit 44 medeklinkers (b, d, k...) en 47 klinkers. Er zijn geen hoofdletters, maar een letter wordt aan het eind van een lettergreep vaak anders uitgesproken dan aan het begin van een lettergreep. Er wordt van links naar rechts geschreven, maar toch op een andere manier dan wij gewend zijn. Een aardige illustratie geeft het vrij nutteloze zinnetje 'Ik eet geen rijst'.

Wat wellicht opvalt, is dat alles aan elkaar geschreven is. Spaties zijn niet nodig tussen woorden, maar worden af en toe gebruikt om een zin op te delen zoals wij dat met komma's doen.

De basisbouwsteen om te schrijven is de lettergreep. Een lettergreep is op een vaste manier opgebouwd. Die opbouw is als volgt:

• men gaat ervan uit, dat een lettergreep uit maximaal drie klanken is opgebouwd: een medeklinker (b, d, k,...), een klinker (a, e, o,...) en een medeklinker.
• in het midden wordt de klank geschreven waar de lettergreep mee begint. Is er geen eerste klank, dan wordt dat met een speciale letter ('อ') aangegeven
• links, rechts, boven en onder die eerste klank worden tekentjes gezet die de middenklank weergeeft
• daar weer boven kan een tekentje staan dat de toon aangeeft, maar dat hoeft niet.
• als laatste wordt aan de rechterkant de eindklank gezet, als die aanwezig is.

Laten we het voorbeeldzinnetje wat nader bekijken. Elk woord bestaat uit maar één lettergreep.

Dit woordje bestaat uit de begin- en de eindklank: de 'p' en de 'm'. Wie 'pm' probeert uit te spreken, zegt vanzelf zoiets als 'pom', reden waarom de 'o' niet hoeft te worden geschreven.

Dit woord bestaat alleen uit een begin- en een middenklank. Wie het met 'pom' hierboven vergelijkt, zal de 'm' kunnen vinden. Vooraan staat de 'ai'. Boven de 'm' staat een streepje: dat geeft de toon aan.

Hier zijn zowel begin-, midden als eindklank aanwezig. Links de 'k', daarboven de 'i' en rechts de 'n'.

De eerste letter is de 'kh'. Het tekentje erboven geeft de toon aan, terwijl de laatste twee letters de 'ao' aangeven.

In Laos zijn veel ambachten die in Nederland niet meer voorkomen. Eén daarvan is de smid.

Hier wordt een mes gesmeed. Om de beurt slaan de mannen op het ijzer. Er liggen verschillende ijzers in het vuur, dat aangejaagd wordt door een ventilator. Het aambeeld is een oude legergranaat.

De messen worden gebruikt voor van alles, van houtkappen tot vleeshouwen.

Peperkorrels

Peperkorrels daarentegen zijn inheems. Deze peper staat ook bij ons in de keuken. De korrels worden verwerkt tot zwarte peper, witte peper of als onrijpe bes gebruikt (in Cambodja bijvoorbeeld). Het is een veelzijdig kruid dat ook mensen bekoort die niet van scherp eten houden.

phrik

'peper':
rode peper

phrik Thai

'Thaise peper': zwarte peper